REPREZENTANT DZIECKA
na podstawie art. 99-993 ustawy z 25.02.1965 r. Kodeksu rodzinnego i opiekuńczego
(t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.)
oraz rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 29-07-2024 r. w sprawie
sposobu zapewnienia reprezentacji dziecka przez reprezentanta dziecka (Dz.U. z 2024 r. poz. 1159)
W dniu 29-08-2023 r. weszła w życie ustawa z 28-07-2023 r. o zmianie ustawy Kodeks rodzinny i opiekuńczy
oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. z 14-08-2023 r. poz. 1606), która zmieniła treść art. 99 oraz dodała art. 991-993 k.r.i.o. (t.j. Dz. U. z 2023 r. poz. 2809 ze zm.) – regulujące instytucję „reprezentanta dziecka”.
Natomiast, w dniu 02-08-2024 r. weszło w życie rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z 29-07-2024 r. w sprawie sposobu zapewnienia reprezentacji dziecka przez reprezentanta dziecka (Dz. U. z 2024 r. poz. 1159).
Zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia rady okręgowych izb radców prawnych mają obowiązek co roku, w terminie do 31 października przedstawiać prezesom sądów rejonowych, sądów okręgowych oraz sądów apelacyjnych, których obszar właściwości obejmuje zasięg terytorialny określonej oirp, wykaz radców prawnych wykonujących zawód radcy prawnego, deklarujących gotowość reprezentowania dziecka i spełniających wymagania określone w art. 991 § 1 k.ri.o. oraz w powyższym rozporządzeniu Ministra Sprawiedliwości.
Radca prawny - deklarujący gotowość pełnienia funkcji reprezentanta dziecka – będzie ujmowany w wykazach przekazywanych odpowiednim prezesom sądów (rejonowych, okręgowych, apelacyjnych) przez Radę OIRP we Wrocławiu wg miejsca zamieszkania wskazanego przez danego radcę prawnego.
Sporządzając wykaz radców prawnych deklarujących gotowość pełnienia funkcji reprezentanta dziecka, zgodnie z przepisami rozporządzenia, Rada OIRP ma obowiązek ustalenia czy radca prawny wykazuje szczególną znajomość praw lub potrzeb dziecka w oparciu o zadeklarowane przez radcę prawnego i potwierdzone odpowiednimi dokumentami:
1. ukończone studia z zakresu praw dziecka i zasad reprezentacji dziecka;
2. odbyte szkolenia z zakresu praw dziecka i zasad reprezentacji dziecka organizowanych przez:
- rady adwokackie,
- izby radców prawnych,
- Rzecznika Praw Dziecka
oraz
- Ministerstwo Sprawiedliwości;
Program szkolenia z zakresu praw dziecka i zasad reprezentacji dziecka musi umożliwiać radcy prawnemu nabycie i/lub podniesienie kompetencji niezbędnych do właściwego reprezentowania dziecka oraz powinien obejmować zagadnienia dotyczące zasad reprezentacji dziecka, praw lub potrzeb dziecka, w tym:
- prawne aspekty reprezentacji dziecka;
- psychologiczne aspekty reprezentacji dziecka, w tym potrzeb dziecka wynikających z wieku i możliwości rozwojowych;
- komunikację z dzieckiem, w tym z dzieckiem z niepełnosprawnościami, dzieckiem o złożonych potrzebach w komunikowaniu się.
Wymiar czasowy takiego szkolenia musi wynosić jednorazowo nie mniej niż 8 godzin.
3. posiadanie stopnia naukowego na podstawie rozprawy na temat praw dziecka w rodzinnym prawie osobowym, majątkowym bądź w innych działach prawa;
4. posiadanie publikacji naukowych, komentarzowych, popularyzujących problematykę praw dziecka w rodzinnym prawie osobowym, majątkowym bądź w innych działach prawa:
5. doświadczenie wynikające z prowadzenia zajęć dydaktycznych na wyższej uczelni, wykładów dla aplikantów, szkoleń organizowanych przez samorządy adwokackie lub radcowskie z zakresu praw dziecka w rodzinnym prawie osobowym, majątkowym bądź w innych działach prawa;
6. doświadczenie w pracy związanej z opieką nad dziećmi, wychowaniem lub z ochroną dzieci.
Zgłoszenia w zakresie gotowości pełnienia funkcji reprezentanta dziecka oraz wykazania spełnienia wymagań określonych w art. 991 § 1 k.ri.o. oraz w powyższym rozporządzeniu należy dokonać wypełniając „DEKLARACJĘ GOTOWOŚCI PEŁNIENIA FUNKCJI REPREZENTANTA DZIECKA” (plik do pobrania poniżej) i załączyć do niego kopie dokumentów poświadczających posiadane kompetencje.
W związku z powyższym, radcowie prawni mający miejsce zamieszkania na terenie działania Okręgowej Izby Radców Prawnych we Wrocławiu (to jest: m. Wrocław oraz powiaty: Wrocławski, Górowski, Milicki, Oleśnicki, Oławski, Strzeliński, Średzki, Trzebnicki, Wołowski) chcący zadeklarować gotowość pełnienia funkcji reprezentanta dziecka, powinni dokonać zgłoszenia:
- na adres e-mail: reprezentant.dziecka@oirp.wrocław.pl przesyłając skan wypełnionej deklaracji wraz ze skanami dokumentów poświadczających posiadane kompetencje
albo
- listownie na adres OIRP we Wrocławiu, (50-072 Wrocław, ul. Włodkowica 8) przesyłając deklarację wraz z kopiami dokumentów poświadczających posiadane kompetencje.
Pierwsze zgłoszenia należy złożyć w terminie do 24 września 2024 r.
W analogiczny sposób należy zgłaszać aktualizacje deklaracji, jak i późniejsze zgłoszenia.
Rada OIRP ma obowiązek na bieżąco aktualizować wykazy przekazywane prezesom sądów, dlatego też bardzo prosimy o aktualizowanie na bieżąco zgłoszonych danych. Aktualizacji należy dokonywać na „DEKLARACJI GOTOWOŚCI PEŁNIENIA FUNKCJI REPREZENTANTA DZIECKA” (plik do pobrania poniżej).
Przekazując sądom wykazy radców prawnych zgłaszających gotowość pełnienia funkcji reprezentanta dziecka Rada OIRP we Wrocławiu podaje sądom:
1. imię i nazwisko radcy prawnego (wraz z numerem wpisu na listę radców prawnych);
2. adres do doręczeń;
3. numeru telefonu;
4. adres poczty elektronicznej /adres e-mail/ (jeżeli udziela Pan/Pani zgody na umieszczenie tego adresu w wykazie);
5. rodzaju sprawy, w którym deklaruje Pan/Pani gotowość do reprezentowania dziecka.
Przy wskazywaniu rodzaju sprawy, w którym deklaruje Pan/Pani gotowość do reprezentowania dziecka, prosimy o wybranie jednej lub kilku z następujących opcji:
1) sprawy o uregulowanie kontaktów z dzieckiem;
2) sprawy dotyczące zmiany kontaktów z małoletnim;
3) sprawy o zakazanie osobistej styczności z dzieckiem;
4) sprawy o zagrożenie nakazaniem zapłaty oznaczonej sumy pieniężnej za utrudnianie kontaktów;
5) sprawy dotyczące ustalenia miejsca zamieszkania dziecka;
6) sprawy o alimenty;
7) sprawy o zaspokojenie potrzeb rodziny;
8) sprawy o zezwolenie na dokonanie czynności przekraczających zakres zwykłego zarządu majątkiem dziecka;
9) sprawy o rozstrzygnięcie o istotnych sprawach dziecka;
10) sprawy dotyczące demoralizacji i czynów karalnych nieletnich;
11) sprawy o przysposobienie;
12) sprawy o ustalenie macierzyństwa;
13) sprawy o ustalenie ojcostwa;
14) sprawy o rozwiązanie przysposobienia;
15) sprawy o zaprzeczenie ojcostwa;
16) sprawy o zaprzeczenie macierzyństwa;
17) sprawy o ustalenie bezskuteczności uznania dziecka;
18) sprawy o ustanowienie kuratora dla małoletniego;
19) sprawy o ustanowienie opieki nad małoletnim;
20) sprawy o ubezwłasnowolnienie całkowite;
21) inne ………………………………………..;
6. czy radca prawny posiada kompetencje do reprezentowania dziecka głuchego lub posiadającego złożone potrzeby komunikowania się.
Rada OIRP ma tylko obowiązek zebrania od radców prawnych deklaracji do gotowości pełnienia funkcji reprezentanta dziecka oraz sprawdzenia deklarowanych przez poszczególnych radców prawnych kompetencji do tego, w oparciu o przedstawioną dokumentację, a następnie przekazania prezesom sądów wykazów radców prawnych mogących i deklarujących gotowość pełnienia funkcji reprezentanta dziecka.
Do sędziów przynależy jedynie prawo wyboru radcy prawnego lub adwokata
mającego być reprezentantem dziecka.